Melkveehouders kunnen dit jaar weer meedoen aan de kortingsactie 1001ha van LTO Nederland en Urgenda. Sinds 2020 hebben 1.800 melkveehouders via deze actie geëxperimenteerd met kruidenrijk grasland. Maar hoe houd je de kruiden er meerdere jaren in?
Dat is volgens Pedro Janssen dé vraag waar melkveehouders voor staan die voor het eerst beginnen met kruidenrijk grasland. Hij is onderzoeker duurzame veehouderij en agrobiodiversiteit bij het Louis Bolk Instituut en specialist op het gebied van kruidenrijk grasland. ‘Met het juiste management is het mogelijk om mengsels vier tot vijf jaar in stand te houden. Maar het vraagt echt een andere aanpak dan gewoon grasland.’
Om melkveehouders op weg te helpen en gemotiveerd te houden schreef de onderzoeker op verzoek van Urgenda een document met de ‘do’s-and-don’ts’ voor het behoud van kruiden en klavers in kruidenrijk grasland. Janssen: ‘Elke melkveehouder betaalt leergeld als hij hiermee begint. Daarom is het ook een mooie actie van LTO Nederland en Urgenda. De korting kun je zien als een compensatie voor het leergeld.’
Bemesting aanpassen
De belangrijkste ‘do’ is wat de onderzoeker betreft de bemesting aanpassen op de kruiden. ‘Zorg vooral dat je de bemesting van grasklaver aanhoudt voor productief kruidenrijk grasland. Dit betekent op jaarbasis 60 tot 80 kilo stikstof per hectare.’
Janssen vervolgt: ‘Te veel bemesten is de grootste valkuil. In het begin van het jaar ziet de zode er niet helemaal uit als gewend. De verleiding is groot om de kunstmeststrooier eroverheen te laten rijden. Maar daarmee gaat het Engels raaigras hard groeien, terwijl de klavers en kruiden nog niet op gang komen. Daarmee verdring je de kruiden.’
Eerste snede
Een andere tip is om de eerste snede niet te zwaar te maaien. ‘Stuur op een snede van maximaal 3 ton droge stof per hectare. Hierdoor drukken de grassen de klavers en kruiden niet weg in het voorjaar’, legt de onderzoeker uit. ‘Kies verder voor een soort gras die past bij je grondsoort en beheer. Engels raaigras kan snel dominant worden. Kies op maaipercelen bijvoorbeeld voor een mengsel van Engels raaigras en rietzwenk. Bij weidegang past Engels raaigras prima.’
Het is ook belangrijk om de beweidingsstrategie aan te passen op kruidenrijk grasland. Janssen adviseert om te kiezen voor beweiding met een rustperiode van minimaal drie weken tussen begrazingsronden. ‘Het lijkt dan meer op de maaicyclus. Kruiden en klavers hebben dan beter gelegenheid om terug te groeien.’
Om kruidenrijk grasland ook het volgende seizoen een goede kans te geven, is het volgens de onderzoeker belangrijk om het gewas niet te lang de winter in te laten gaan. ‘Maai het kruidenrijk gras bij voorkeur eind oktober af tot 4 tot 6 centimeter. Bij kruidenrijk grasland moet je over de lange termijn nadenken: hoe houd ik de kruiden erin? Laat bijvoorbeeld iedere snede 10 tot 15 procent in een strook staan die tot bloei kan komen om de levensduur van de kruiden te verlengen.’
Lees het originele artikel op de website van Nieuwe Oogst of in de papieren editie van vrijdag 21 maart.
Foto © Twan Wiermans
