LET OP: Melkveehouders uit Ede die via 1001ha een doorzaaimengsel bestellen, kunnen korting krijgen op de kosten van één van ondergenoemde loonwerkers die veel ervaring hebben met doorzaaien. 1001ha geeft hiervoor je gegevens door aan de gemeente, en die neemt contact met je op.
Gemeente Ede gaat ruim 50 melkveehouders helpen om te schakelen naar kruidenrijk grasland. Dat is beter voor klimaat, biodiversiteit en koe. Door de verschillende grassen, kruiden en klavers is kunstmest niet meer nodig, wordt het land beter bestand tegen droogte en kunnen veel insecten en daardoor vogels voedsel vinden. Voor de boer is het een aanpassing in bedrijfsvoering, maar door een flinke korting op het zaaizaad wordt de drempel om het eens te proberen lager. De gemeente Ede betaalt daarom mee aan de crowdfundingscampagne 1001ha van LTO Nederland en Urgenda waar inmiddels zo’n 1.000 boeren aan hebben meegedaan. Gemeente Ede gaat nog een stap verder, en stimuleert de samenwerking met enkele lokale loonwerkers die veel ervaring hebben met het succesvol doorzaaien van kruidenrijke mengsels door bestaand grasland. De gemeente biedt boeren korting op het zaad én op de kosten van de gespecialiseerde lokale loonwerker.
Wethouder Jan Pieter van der Schans: “Ede werkt graag mee aan deze campagne. Kruidenrijk grasland is goed voor klimaat, biodiversiteit en bodem. Meedoen is makkelijk. Geen ingewikkeld gedoe, maar bestellen, proberen en vanuit je eigen vakmanschap inpassen in jouw bedrijf. Hiermee dragen de deelnemers bij aan een betere balans tussen wat de natuur kan dragen en wat we als samenleving van haar vragen.”
Iedereen kan helpen!
Alle Edenaren kunnen helpen met de crowdfunding zodat er nog meer kruidenrijke weilanden komen in de gemeente. Er is een speciale donatiepagina aangemaakt. Boeren uit Ede kunnen nu al mengsels met korting bestellen, maar boeren die willen doorzaaien wordt aangeraden te wachten met bestellen en zaaien tot augustus. Zij kunnen hun mailadres hier achterlaten en krijgen dan een waarschuwing als de doorzaaimengsels te koop zijn.
Doorzaaien of inzaaien?
Bij kruidenrijk grasland kan een boer ervoor kiezen het land te bewerken en een mengsel in te zaaien of hij kiest ervoor om kruiden en klavers door bestaand grasland te zaaien. Verandert het land van functie, bijvoorbeeld van mais naar gras, dan kiest hij voor inzaaien. Heeft de boer nog een goede grasmat, dan is doorzaaien een duurzame optie omdat de bodem minder hoeft te worden bewerkt. Doorzaaien wordt soms als erg lastig ervaren, maar er is steeds meer ervaring en onderzoek om het goed te doen. De gemeente Ede wil doorzaaien stimuleren en betaalt daarom mee aan de kosten van het inhuren van een gespecialiseerde loonwerker. De gemeente werkt hiervoor samen met twee lokale loonwerkers met veel ervaring: Wim van Maanen en Dennis Minnen.
Wim van Maanen heeft in het najaar van 2022 een demonstratiemodel doorzaaimachine (Single Disc Seeder) van Landkracht getest om kruiden en klavers in bestaand grasland door te zaaien. De nieuwe machine is naar aanleiding van testen en de ervaring van eerdere jaren door Evers Agro aangepast naar een multifunctionele doorzaaimachine met diverse mogelijkheden. Deze kan op twee verschillende dieptes zaaien met verschillende zaden. Door middel van schijven worden sleufjes gemaakt waar vervolgens de zaden in worden gespoten, die daarna weer worden aangerold. De machine is drie meter breed en de afstand tussen de sleufjes is 8,9 cm. De tweede doorontwikkelde zaaimachine verspreidt de zaden over de hele breedte voor de stervormige aandrukrol. Met deze methode wordt de bestaande grasmat grotendeels intact gehouden.
De machine is ook geschikt voor het zaaien van granen of groenbemesters in bijvoorbeeld stoppelland.
Dennis Minnen heeft een no-till doorzaaimachine van Novag. Deze 4 meter brede machine maakt net als een normale zaaimachine een sleuf in de bodem. In tegenstelling tot zaaimachines die het zaadje ín de sleuf leggen, deponeert deze machine het zaadje een paar centimeter ernaast, onder de zode. Vervolgens worden de zaden individueel per rij aangedrukt, in plaats van met een rol. Zo ben je er zeker van dat de zaden allemaal goed worden aangedrukt, ook bij een ongelijkmatige bodem. Omdat de machine doorzaait met minimale bodemverstoring, is de kans op verdroging na het zaaien een stuk kleiner.
Twee jaar geleden is Dennis begonnen met een pilot in samenwerking met de gemeente Ede en WUR. Inmiddels heeft hij veel ervaring opgedaan en gaat hij heel het land door met zijn doorzaaimachine. Bekijk voor extra uitleg ook dit filmpje.
Kruidenrijk grasland: goed voor klimaat en biodiversiteit
Kruidenrijk grasland heeft vele voordelen: door de grotere variëteit aan (bloeiende) kruiden en grassen. Ontstaat er meer bodem leven, en kunnen er meer insecten leven en dat is weer goed voor vogels. Kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen kunnen achterwege worden gelaten, en dat scheelt CO2 uitstoot. Ook voor koeien is een mengsel van grassen en kruiden gezond. Om meer kruidenrijk grasland te stimuleren, startten Urgenda en LTO Nederland in 2020 daarom de actie 1001ha. Inmiddels is er bijna 4000 hectare ingezaaid door 1000 verschillende boeren. 77% van de boeren wil na het experiment verder met kruidenrijk grasland. Vanaf deze zomer kunnen ook akkerbouwers korting krijgen op soortenrijke groenbemestermengsels voor meer biodiversiteit en minder kunstmest.
